Đặc san báo Đuốc Thiêng - Tiếng nói của Hội thánh Tin lành Việt Nam Paris (Pháp)

Giêrusalem, 4000 Năm Lịch Sử - Lạc Hồ

Đuốc Thiêng 101, tháng 07 & 09 năm 2009


Nguyên tác : sách "Les croisades vues par les arabes" - Thập tự dưới mắt người Ả rạp.
Nhà Xuất bản: JC Lattès, Paris, 1983.
Tác giả : Amin Maalouf.
Trích dịch : Lạc Hồ.               
(coi Đuốc Thiêng từ số 3)


Chương 51/6: Mưu loạn này khác ở Damas (tiếp theo)

Chiến trận ở Homs

Homs là một thành lớn ở trung tâm xứ Syrie, cứ bị dòm ngó luôn luôn, thành ra khi thì phải thần phục chủ tỉnh Alep, khi thì Damas. Lúc này, Homs ở dưới quyền Damas, chủ tỉnh là Ounar, thì thấy quân của Zinki kéo đến muốn chiếm. Ounar khôn lắm, biết mình không thể đương đầu với Zinki, bèn báo tin cho quân Franj ở Tripoli, là mình sẽ đầu hàng Zinki. Các hiệp-sĩ Franj ở Tripoli chẳng muốn có Zinki thường xuyên ở Homs, chỉ cách Tripoli có hai ngày đuờng, họ bèn đem quân đi đánh Zinki. Zinki thấy sẽ bị hai quân Homs và Tripoli tiến đánh hai mặt, bèn bỏ chuyện chiếm thành Homs, ký hoà ước với Ounar, rồi đem quân đi đánh pháo đài Baarin, là pháo đài mạnh nhứt trong vùng của quân Franj. Quân Franj thấy vậy, báo tin cho vua Foulque ở Jerusalem, vua này đem quân đến cứu. Trận chiến không kéo dài, vì quân vua Foulque quá mỏi mệt, bị đánh tan, vua Foulque chỉ kịp rút vào trong pháo đài, sai báo tin về Jerusalem. Sau cùng, Zinki thoả thuận cho Foulque đầu hàng, được ra về sau khi đã nộp tiền chuộc 50 ngàn dinars. Foulque mới thoát ra chưa lâu, thì thấy quân Jerusalem kéo tới, hối tiếc chuyện nộp tiền chuộc, nhưng đã trễ.

Quân grec đánh quân Franj - Vây thành Chayzar

Zinki mới thâu được pháo đài Baarin, thì nghe tin chẳng lành. Thành Alep của mình bị đe doạ, vì hoàng đế xứ Grec, tên là Jean Commène kéo quân đến gần. Jean Commène kế vị cha là Alexis, vừa mới chết.

Zinki gấp rút kéo quân về để bảo vệ Alep. Dân chúng Alep cũng lo củng cố các công sự, lo vét cho sạch các hào quanh tường thành, vì trong thời bình, họ có thói xấu là vứt rác xuống đấy.  Nhưng lại có tin tốt lành: quân Grec không dừng lại Alep, mà đi luôn tới Antioche.

Và lại tin mừng hơn nữa: quân Grec đã đặt máy và bắn đá vào thành Antioche. Vì sao cả hai phe cùng là dân cơ-đốc, mà lại đánh nhau? Vì đế quốc Roum (một tên nữa của đế quốc Grec) vẫn không thôi coi Antioche là của mình. Zinki để mặc cho hai phe cơ đốc xâu xé nhau, y trở lại vây hãm thành Homs.

Nhưng Roums và Franj thoả thuận được với nhau. Quân Franj hứa là sẽ trao Antioche cho quân Roums. Để bù lại, quân Roums hứa là sẽ nộp cho quân Franj nhiều thành hồi giáo ở xứ Syrie. Do thoả thuận này, tháng 3 năm 1138, hai phe hợp tác bắt đầu chiến trận mới, khởi đầu là đánh thành Chayzar. Họ dự tính là thành này không thuộc về phạm vi của Zinki, thì Zinki sẽ không can thiệp.

Nhưng họ lầm. Chính Zinki, khi được tin này, đứng ra tổ chức mặt trận phía hồi giáo, và tổ chức rất tài tình. Chỉ trong vài tuần lễ, y đảo lộn hết đông phương. Y sai sứ giả đến Anatolie, thuyết phục được Danishmend, chủ thành Niksar, đem quân đánh đất đế quốc Roum, trong khi vua Roum bận chiến tranh ở đây. Y sai bộ hạ đến Bagdad, lại gây rối và kêu rêu như Khachab đã làm năm 1111, làm cho sultan Massoud phải đem quân đi cứu Chayzar. Y gởi thơ đi các chủ tỉnh khác ở vùng Syrie, vừa yêu cầu vừa doạ nạt, phải gom hết sức đến cứu Chayzar. Đoàn quân của Zinki kém quân cơ đốc vể quân số, nên không đánh trực diện, mà dùng chiến thuật du kích đánh sẻ. Và điểm tài tình nhứt của Zinki, là về mặt tuyên truyền. Y thông tin cho hoàng đế Jean Commène, rằng Danishmend đang phá rối ở mặt sau đế quốc Roum. Y đưa tin cho hai tướng của phe Franj, là Jocelin d’Edesse, và Raymond d’Antioche, lúc này đang nằm trong bộ tham mưu của quân Roum, nói đại ý "há các anh chẳng biết rằng nếu quân Roum chiếm được một thành nào ở xứ Syrie để làm căn cứ địa, thì rồi chúng sẽ chiếm hết mọi thành khác của các anh sao?" Y sai nhiều nhân viên, đa số là dân cơ đốc xứ Syrie, đến phao tin với binh sĩ Roum và Franj, rằng có những đạo quân hùng mạnh đến cứu Chayzar đang đi từ xứ Perse, từ Irak, từ Anatolie.

Lý luận tuyên truyền của Zinki làm siêu lòng và nản chí nhiều người, nhứt là về phía quân Franj. Trong khi hoàng đế Roum đích thân đội mũ sắt ra chỉ huy việc bắn đá vào thành Chayzar, thì các tướng Franj xúm nhau trong lều chơi súc sắc. Hoàng đế Roum thấy vậy, chán ngán, thôi không vây thành Chayzar, và ngày 21 tháng 5 năm 1138, hoàng đề Roum cưỡi ngựa rút vào thành Antioche, có Raymond và Jocelin theo sau.

Với Zinki, đây là chiến thắng vĩ đại. Thế giới hồi giáo đang run sợ khi thấy quân Roum và quân Franj liên minh với nhau đi đánh mình, nay thoát nạn, coi Zinki là cứu tinh.

Chiếm lại Edesse.

Đúng là cứu tinh, và cứu tinh tài tình. Ngày thứ bẩy 23 tháng 12 năm 1144, Zinki chiếm được Edesse, thủ đô của 1 trong 4 quốc gia Franj ở đông phương, ôi sung sướng thay, mở màn cho thời đại phe hồi giáo chinh phục lại quê hương mình khỏi tay bọn xâm lăng.


Đuốc Thiêng 101

01 Càng nhiều càng tốt - ĐTPÂ
02 Thơ: Kỷ niệm Đại Hội Tin Lành Âu Châu- Đức Huy
03 Thơ: Đại Hội Tin Lành Âu Châu Hòa Lan - Đức Huy
04 Kiếp phù sinh - TC Hừng Đông
05 Phục vụ Chúa - Mục sư Nguyễn Văn Bình
06 Cao đẹp tình Cha - Nguyễn Đình Bùi Thị
07 Tình mẫu tử - Bà Lê Văn Bắc
08 Thơ: Phụng sự Chúa - Đức Huy
09 Đời chẳng ai ngờ - Vinh Bằng
10 Tiểu sử Thánh Ca - Fanyia
11 Giêrusalem, 4000 năm lịch sử - Lạc Hồ
12 Xứ Do Thái khi Chúa Jêsus khởi sự công tác - Mai Đào
13 Đức Giêhôva là Đấng chăn giữ tôi: Tôi sẽ chẵng thiếu thốn gì - MSNC Lê Văn Thể
14 Cục gạch - Thanh Nguyên
15 Phát triễn và bảo tồn thực vật - Dr Trương Hoàng Lâm
16 Tin Tức - Vinh Bằng